Normal şartlarda bir gün, yani Dünya’nın kendi ekseni etrafında bir tam dönüşü 86.400 saniye (24 saat) sürer. Ancak bu süre bazı doğal etkenlerle milisaniyelik düzeyde değişebiliyor.
🔎 9 Temmuz, 22 Temmuz ve 5 Ağustos 2025 tarihlerinde günlerin sırasıyla 1.30, 1.38 ve 1.51 milisaniye daha kısa olacağı tahmin ediliyor.
Bu rakamlar ilk bakışta önemsiz görünebilir. Ancak zaman, özellikle uydu navigasyonu, GPS, finansal işlem algoritmaları ve internet senkronizasyonu gibi hassas teknolojilerde büyük önem taşıyor. Bir milisaniyelik sapma bile karmaşık sistemlerde hata, gecikme ve sapma yaratabilir.
Bilimsel ölçümler, Dünya’nın dönüş hızının 2020’den bu yana genel olarak arttığını ortaya koydu. Özellikle 5 Temmuz 2024 günü, Dünya’nın dönüşü 1.66 milisaniye daha kısa sürdü ve bu, “tarihin en kısa günü” olarak kayıtlara geçti.
Bu tür hassas zamanlamalar, atom saatleri ve Uluslararası Dünya Rotasyon Servisi (IERS) tarafından yapılmakta. Tespit edilen diğer kısa gün örnekleri:
📌 19 Temmuz 2020 – 1.47 ms daha kısa
📌 9 Temmuz 2021 – 1.47 ms daha kısa
📌 30 Haziran 2022 – 1.59 ms daha kısa
Bilim insanları, bu mikrosaniyelik sapmaların birçok hayati sistemde zincirleme etki yaratabileceği konusunda uyarıyor:
Uydular, Dünya’nın dönüş hızına göre konum hesaplaması yapar. Bu hız değişirse uydu ile yer konumu uyuşmaz, navigasyon doğruluğu bozulur.
Yüksek frekanslı alım-satım yapan algoritmik sistemlerde zamanlama milisaniye seviyesinde hassastır. Sapma olursa milyonlarca dolarlık hatalı işlem olabilir.
Veri paketlerinin doğru sırayla aktarılması için zaman damgaları kullanılır. Küçük sapmalar bile ağ gecikmesine veya veri kaybına yol açabilir.
Elektrik şebekeleri, senkronize çalışmak zorundadır. Dönüş hızındaki değişim, elektrik frekansını etkileyebilir.
Şu anda zaman hesaplamaları, Dünya’nın ortalama dönüşüne göre ayarlanan Eşgüdümlü Evrensel Zaman (UTC) üzerinden yapılır. Eğer Dünya yavaşlarsa, zaman zaman “artık saniye” eklenir.
Ancak bilim insanları, bu sefer ilk kez tersine bir senaryonun konuşulduğunu söylüyor:
⛔ “Negatif artık saniye” eklemek gerekebilir.
Bu, zamanın “geriye doğru” ayarlanması anlamına gelir ve insanlık tarihinde daha önce hiç yapılmamıştır. Teknolojik sistemlerin bu tür bir değişikliğe hazır olup olmadığı ise henüz bilinmiyor.
Henüz bu soruya net bir yanıt verilebilmiş değil. Ancak araştırmacılar bazı faktörlerin etkili olabileceğini düşünüyor:
Dünyanın iç dinamikleri, okyanus hareketleriyle etkileşim halindedir. Bazı büyük ölçekli akıntılar, gezegenin açısal momentini etkileyebilir.
Jet akımları ve hava sistemleri, yüzey sürtünmesini değiştirerek Dünya’nın dönme hızına katkıda bulunabilir.
Ay’ın Dünya üzerindeki gelgit etkisi uzun vadede yavaşlatıcıdır. Ancak bu etki sabit değildir ve dönemsel olarak değişebilir.
Depremler ve volkanik patlamalar, Dünya’nın kütle dağılımını değiştirerek dönme hızını artırabilir ya da azaltabilir.
🔬 Dr. Graham Jones – Londra Üniversitesi:
“Bu yaz üç kritik gün var. 1 milisaniyelik fark bile GPS sistemlerinin sapmasına neden olabilir. Uydu operatörlerinin bu süreci dikkatle izlemesi gerekiyor.”
🔬 Prof. Leonid Zotov – Moskova Devlet Üniversitesi:
“Bu kadar hızlı bir değişim hiç beklenmiyordu. Şu anda elimizdeki atmosfer ve okyanus modelleri bu hızlanmayı açıklamakta yetersiz kalıyor.”
Kaynak: Haber Merkezi
Lazer Interferometre Kütle Çekimi Dalga Gözlemevi (LIGO), şimdiye kadar tespit edilen en büyük kara delik birleşimini gözlemlediğini duyurdu. Bu keşif, kara deliklerin oluşumu ve evrimi hakkında önemli ipuçları sunabilir. Uzayda Bir İlk: Şimdiye Kadarki En Büyük Kara Delik Birleşimi Keşfedildi! İnsanoğlu, evrenin en gizemli sırlarından biri olan kara delikler hakkında çığır açan yeni bir buluşa […]
Hem lansman etkinliği hem de satışa sunulma tarihi için kesinleşmeye başlayan beklentiler, Apple’ın geleneksel takvimine işaret ediyor. iPhone 17 Lansman Etkinliği Ne Zaman Yapılacak? Apple’ın iPhone 17 tanıtım etkinliğinin 8 Eylül 2025 haftasında düzenlenmesi bekleniyor. Şirket genellikle yeni iPhone’larını İşçi Bayramı’ndan (Labor Day) sonraki hafta tanıttığından, bu tarih öne çıkıyor. Etkinliğin en muhtemel günlerinin 9 […]
YouTube’un “Trendler” sekmesi, platformda en çok izlenen ve popüler olan videoları kullanıcılara sunan önemli bir özellikti. Ancak şirket, son dönemde yaşanan kullanıcı alışkanlıklarındaki değişimleri göz önünde bulundurarak bu sekmenin işlevini yitirdiğini belirtiyor. Özellikle Shorts, arama önerileri ve TikTok gibi platformlar üzerinden viral içeriklere daha hızlı ulaşılabiliyor olması, “Trendler” sayfasının kullanıcı trafiğinde ciddi bir düşüşe yol […]
📌 Spotify Türkiye’den Çekiliyor mu? İşte Son Durum (2025) 2025 yılı itibarıyla milyonlarca Türk kullanıcının aktif olduğu dijital müzik platformu Spotify, Türkiye pazarındaki geleceğiyle ilgili belirsizlik yaşıyor. 28 Haziran 2025’te Rekabet Kurumu, Spotify hakkında rekabeti engelleyici uygulamalar gerekçesiyle resmi soruşturma başlattı. Bunun yanı sıra, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Batuhan Mumcu’nun “dini ve milli değerlere […]
Şirketin açıklamasına göre bu model, bugüne kadar üretilmiş en ince, hafif ve gelişmiş Galaxy Z Serisi cihazı olma özelliğini taşıyor. Yenilikçi donanım ve yazılım teknolojilerini bir araya getiren Z Fold7, kullanıcı deneyimini hem taşınabilirlik hem de verimlilik açısından bir üst seviyeye çıkarıyor. Tasarımda İncelik ve Güç Bir Arada Galaxy Z Fold7 yalnızca 215 gram ağırlığında. […]
Yakında hem iOS hem de Android platformlarına gelmesi beklenen bu yenilik, mesajlaşma deneyimini köklü şekilde değiştirebilir. Konu Başlıklı Mesajlar: Satır İçi Karışıklığı Bitiriyor Yeni özellik sayesinde, grup konuşmalarında artık belirli bir mesaja “konu başlıklı” şekilde yanıt verme imkânı olacak. Bu yapı, şu anki “satır içi yanıt” sisteminden farklı olarak, her mesajın altında ayrı bir yanıt […]
